Güçlü bir vorteks kuzey kutbunda saat yönünün tersinde dönerken, kutuptaki soğuk havanın güney enlemlere inmesini engeller, böylece Sibirya ve Kuzey Avrupa’da sıcaklık anomalileri normallerin üstünde kalır, ve alçak basınç alanları daha etkili olarak yağış miktarlarını arttırır. Buna karşın Akdeniz ülkelerinde Kuzey Avrupa’nın aksine yüksek basınçlar daha etkili olur ve yağışlar azalır. Güçlü polar vorteks haline AO’nun pozitif fazı denir. Vorteks zayıflayınca da tam tersi durumlar söz konusu oluyor, başta Britanya olmak üzere tüm Kuzey Avrupa’ya polar hava kütleleri güneye doğru hücum ederken, Akdeniz ülkeleri durmak bilmeden oluşan siklonların etkisi altında kalıyor. Buna da AO’nun negatif fazı diyoruz. Örneğin, 2010 kışı İngiltere için bilinen sert kışlardan biri olarak tarihe geçerken, o kış Ankara’da neredeyse hiç kar yağmadı ama bol yağmurlu ve ılık geçti. Peki şu anki durum ve ileri de olabilecek durum nedir? Ocak 1993'ten bu yana son 2 aydır bilinen en pozitif AO fazının etkisindeyiz. Kasım 2013, Türkiye’de oldukça kurak geçti, Aralık 2013’ün de durumu Türkiye geneli için hiç iyi değil. Çukurova’da aybaşından bu yana neredeyse damla yağmur düşmedi, çiftçiler perişan haldeler. Akdeniz havzasındaki dominant yüksek basınç alanlarından dolayı ülke genelinde havalar sis/puslu ve yağışsız geçiyor. Sibirya yükseği de haftalardır pozitif devam eden AO'dan en olumsuz etkilenen kış aktörlerinden birisi oldu. Fakat ilerleyen zamanlarda AO'nun nötre yakın veya negatif faz alacağı yönünde sayısal bilgisayar simülasyonlarında güçlü sinyaller var.